دبستان ایرانیان استانبول نماد آغاز آموزش نوین در دیاری غریب | بازگشت |
مدارس نوین در سال ۱۲۴۷ هجری شمسی، با تصویب نخستین نظامنامه معارف عمومی در دوره تنظیمات، به عنوان نقطه عطفی در تاریخ آموزش ایران و عثمانی آغاز به کار کردند. این نظامنامه، شیوهنامههای جدید مدارس امپراطوری را بازتعریف و مدارس را به دو گروه «صبیان» و «رشدیه» تقسیم کرد. در این راستا، مدارس «اعدادیه» و «سلطانی» به عنوان سطوح آموزشی جدید معرفی شدند، که هر یک نیازهای مختلف آموزشی دانشآموزان را برآورده میکردند.
اما در سالهای بعد، تاجران و دیپلماتهای ایرانی تصمیم به راهاندازی آموزش نوین برای کودکان ایرانی مقیم استانبول گرفتند. در نوروز ۱۲۵۸، این شخصیتهای بزرگ در مورد ضرورت تأسیس مدرسهای برای کودکان ایرانی گرد هم آمدند و این همت، به زودی به واقعیت پیوست. در ۱۸ آذر ۱۲۶۲، با حضور بزرگان فرهنگ و دانش، دبستان ایرانیها در جوار مسجد والده خان افتتاح شد.
این دبستان در آغاز با دو اتاق و ۹ دانشآموز فعالیت خود را آغاز کرد، اما نشان از عزم جدی و اراده قوی برای ایجاد تغییرات اساسی در آموزش و پرورش داشت. این اقدام، نه تنها به عنوان یک مدرسه، بلکه به عنوان سنگ بنای فرهنگی و آموزشی برای ایرانیان مقیم در خارج از کشور محسوب میشود.
انجمن اداری مدرسه نیز پیش از افتتاح تشکیل شد و شامل نامهای نیکویی از تاجران معتبر ایرانی بود. این افراد با همت و حمایت خود، زمینهساز ایجاد یک نهاد آموزشی مؤثر شدند که در زمان خود، حرف اول را در آموزش نوین ایرانی میزد.
مدیریت اولیه دبستان با رضاقلی خراسانی بود، مردی که سالهای زیادی را به آموزش و تربیت نسل آینده اختصاص داد و تا آخر عمر دغدغه مدرسه و دانشآموزان را داشت. این دبستان، نه تنها به آموزش، بلکه به احیای فرهنگ و هویت ایرانی در دیاری غریب کمک شایانی کرد.